پیش تنیدگی:
با استفاده از تکنیک پیش تنیدگی (Post Tensioning) می توان ضمن اعمال یک نیروی فشار ثابت و دائمی به قسمت پایینی عضو سازه ای بتنی تحت بار، از ایجاد تنش های کششی در قسمت فوقانی عضو و ترک خوردگی آن جلوگیری به عمل آورد. بر این اساس، شرایط به گونه ای تغییر خواهد کرد تا عضو بتنی در تمامی مقاطع خود تنها تحت تنش های فشاری باشد و در نتیجه از تمامی ظرفیت باربری بتن و المان های فولادی مسلح کننده ی آن بطور بهینه استفاده خواهد شد. پیش تنیدگی را بسته به شرایط در دو فرم کلی پیش کشیدگی (Pre Tensioning) و پس کشیدگی (Post Tensioning) می توان اجرا کرد. در فرم اول، ابتدا کابل ها به صورت آزاد در داخل قالب قرار گرفته و به کمک جک هاي هيدروليکي تحت کشش قرار مي گیرند. سپس عمليات بتن ريزي انجام شده و پس از تخليه هواي آن به کمک ويبراتور، شرايط لازم را براي گيرش سريع تر بتن فراهم مي کنند. پس از به مقاومت رسيدن بتن، اضافه طول کابل ها برش داده شده و بتن را تحت فشارهای داخلی ناشی از حضور المان های فولادی تحت تنش، رها مي سازند. در فرم دوم، موقعيت گیره و غلاف ها را در داخل قالب و پيش از بتن ريزي تثبيت کرده و پس از رانش استرند به داخل غلاف ها (دستی یا به کمک دستگاه استرند پوشر )، بتن‌ريزي را انجام مي‌دهند. پس از رسيدن بتن به مقاومت مورد نظر، عمليات کشش تاندون ها با استفاده از جک های هیدرولیکی انجام شده و نهایتا داخل غلاف ها با کمک ست تزریق ، با دوغاب پر می شود. اصلی ترین مزیت پس کشيدگي نسبت به پيش کشيدگي آن است که در اين روش مي‌توان مسير کابل ها را به گونه اي انحناء داد که در هر مقطع تنش فشاري برابر با تنش کششي شکل گرفته در آن مقطع ايجاد شود و به اين ترتيب در حجم بتن صرفه جويي نمود.
مرسوم ترين نوع المان مورد استفاده برای عملیات پیش تنیدگی را کابل هاي پيش تنيدگي (استرند) هفت رشته اي تشکیل می دهند. اين کابل ها مطابق استانداردASTM A416 در دو گرید 250 و 270 استفاده مي شوند که مقاومت نهايي آن ها به ترتیب برابر 1725 و 1860 کيلوگرم بر سانتيمتر مربع مي باشد. کابل هاي پيش تنيدگي در دو گروه تنش زدايي شده (Stress Relieved) و با وادادگي کم (Low Relaxation or Lowlax) تولید مي شوند که گروه دوم پس از کشش و در دراز مدت افت کمتري خواهند داشت به همین دلیل در کارهای متداول پیش تنیدگی از این نوع کابل ها استفاده شده و کاربرد کابل های تنش زدایی شده به کاربردهای خاص محدود می شود. در پروژه های مختلف پیش تنیدگی معمولا از دسته های کابل متشکل از 2 تا 50 رشته استرند (نيروي گسيختگي تا 1300 تن) استفاده می شود.
عملیات پیش تنیدگی به وفور در اجرای سازه های مختلف مورد استفاده قرار می گیرند که برخی از انواع آن عبارتند از:
- پل هاي معلق
- پل هاي ترکه اي
- پل هاي صندوقه ای (سگمنتال)
- پل هاي بتني درجاريز پيش تنيده
- پل هاي داراي تيرهاي پيش تنيده
- سقف هاي بتني پيش تنيده
- مخازن بتني پيش تنيده